Laboratuvarda nesli tükenen bitkiler korunuyor 35

Kocaeli Üniversitesi’nde Biyolojik Çeşitlilik Koruma Çalışmaları

Kocaeli Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü, nesli tükenmekte olan bitkileri doku kültürü yöntemiyle topraksız olarak çoğaltarak doğaya kazandırma çalışmalarını sürdürüyor. Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arda Acemi, bu projelerin Kocaeli özelinde ülkenin biyoçeşitliliğine önemli bir katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirdiğini belirtiyor.

Proje Detayları ve Hedefler

Üniversite ve sanayi iş birliğiyle yaklaşık beş yıldır yürütülen projede, özellikle Kocaeli sınırları içerisindeki nesli tükenmekte olan veya tehdit altındaki bitki türleri tespit edilerek doku kültürü yöntemleriyle çoğaltılıyor. Kocaeli’nin çeşitli ekosistemlerinde yer alan bu türlerin laboratuvar ortamında üretilerek doğaya kazandırılması hedefleniyor.

50’den Fazla Tür Belirlendi

Doç. Dr. Acemi, “Biz üniversite ve sanayi iş birliğiyle Kocaeli içindeki nesli tükenmekte olan veya tehdit altındaki bitki türlerini bulup, bunları doku kültürü yöntemleriyle çoğaltıp tekrar doğaya aktararak bu bitkilerin doğadaki popülasyonlarını koruma altına almak istiyoruz. Bunun için Kocaeli’de belirlediğimiz 50’den fazla endemik tür var. Fakat bunlardan daha kritik olan 20 tanesine odaklandık.” dedi.

Üretim ve Doğaya Kazandırma Süreci

Odaklandıkları dört türden her birinden yaklaşık 500 kadar üretip doğaya kazandırdıklarını ifade eden Doç. Dr. Acemi, “Mavi yıldız, Riva sırtkuyruğu, kum zambağı ve bu yıl odaklandığımız tür Kilyos düğmesi. Dolayısıyla, bu dört türümüzü şu ana kadar her birinden yaklaşık 400 ila 500 kadar üretip doğaya kazandırdık.” şeklinde konuştu.

Laboratuvar Süreci ve Güvenli Aktarım

Bitkilerin laboratuvar süreçlerini anlatan Doç. Dr. Acemi, “Laboratuvara getirip bunları önce dezenfekte ediyoruz ve daha sonra yapay besiyerlerini kültüre alıyoruz. Önce sürgünleri çoğaltıyoruz; çoğaltılan sürgünleri daha sonra köklendiriyoruz. Köklendirilen sürgünler, daha sonra toprağa alıştırılıyor.” ifadelerini kullandı.

Tıbbi Öneme Sahip Bitkilerin Araştırılması

Doç. Dr. Acemi, “Yaptığımız çalışmalar sadece sürdürülebilir biyoçeşitlilik açısından değil, aynı zamanda tıbbi açıdan da önemli bitkileri araştırmaya yönelik.” diyerek tıbbi özelliklerini ortaya çıkarmak adına antioksidan ve fenolik maddelerin analiz edilerek bu bitkilerin çeşitli analizlerle tıbbi anlamda kullanılabilirliğini araştırdıklarının altını çizdi.

Projenin Önemi ve Katkısı

5 yıl önce başlayan bu proje ile Kocaeli’nin biyoçeşitliliğine katkıda bulunma hedefini vurgulayan Doç. Dr. Acemi, “Kocaeli’nin içerdiği endemik bitki türleri, çeşitli ekosistemlerin bir arada bulunduğu bir bölge olması nedeniyle oldukça zengindir.” dedi. Ekipte görev alan Kocaeli Üniversitesi Biyoloji Bölümü doktora öğrencisi Gizem Kırmaz ise, “Yüksek lisansımı da Kocaeli Üniversitesi’nde ‘doku kültürü’ üzerine tamamladım. Riva sırtkuyruğunun laboratuvar ortamında çoğaltılmasına çalıştım. Tehdit altındaki bir bitkiyi çoğaltıp doğaya geri kazandırmış olmaktan gurur duyuyorum.” şeklinde görüşlerini aktardı.